فقر تکنولوژی در صنعت ساخت و ساز

نویسنده : کتایون تقی زاده / دکترای معماری / دانشیار دانشگاه تهران

تكنولوژي و مظاهر آن به دليل بروز و ظهور عيني خود هرگز نتوانست از اذهان و ديده تيزبين بشر امروزي چهره بپوشاند. جوامع گوناگون برخوردهاي يكساني با اين پديده نداشتند. برخي از گذشته هاي دور با كنجكاوي و خردورزي عجيبي به آن نگريسته و به علم و تكنولوژي چنگ انداختند، بخش عظيمي نيز با گرفتار آمدن در چنبره افسون آن به مستي و خواب آلودگي بازار مصرف دچار شدند. اين درحالي است كه از گذشته هاي دور نيز چراغي بر آن نيفروخته بودند. در ايران نيز چندين دهه از سعي و تلاش براي قرارگرفتن در جاد هاي كه برخي در آن سرعتي سرسا مآور گرفتند، میگذرد. اما چرا توسعه تكنولوژي تاكنون به درستي در ايران به خصوص در بخش ساخت و ساز اتفاق نيفتاده است؟ امروزه كاملاً مشخص شده است كه هيچ ديدگاه و نظري هاي در دانشهاي كاربردي وجود ندارد كه بتواند بدون فن خاصي به حقيقت درآيد و اگر به دنبال كشف چنين حقيقتي هستيم و میدانیم كه درجهان معماري امروز كه نا بترين سخنش را به روا نترين و ساده ترين شکل بیان میکند، می توانیم به معماري كشورمان بنگریم باید این مطلب را به ميان آوريم كه چرا بخش بسيار بزرگي از معمار يهاي امروزي كه توليد ميكنيم را دوست نداريم؟

تكنولوژي، تعاريف و مفاهيم

«ﭘﺮﺳﺶ ﺍﺯ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻱ» ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﻣﻬﻢ ﺗﺮﻳﻦ ﻭ ﻣﺸﻬﻮﺭﺗﺮﻳﻦ ﻣﻘﺎﻻﺗﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ «ﻫﺎﻳﺪﮔﺮ»  ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩ ﻣﺘﺄﺧﺮ ﺗﺤﻮﻝ ﻓﻠﺴﻔﻲ ﺧﻮﻳﺶ ﻧﻮﺷﺖ. ﺑﺮﺧﻼﻑ ﺁﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺭﺳﺪ، ﻫﺎﻳﺪﮔﺮ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻱ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻢ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﻋﻠﻴﻪ ﺁﻥ ﻗﻴﺎﻡ ﻛﻨﻴﻢ. "ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻱ ﺍﻣﺮﻱ ﺧﻄﺮﻧﺎﻙ ﻭ ﺷﻴﻄﺎﻧﻲ ﻧﻴﺴﺖ، ﻣﺎﺷــﻴﻦ ﺁﻻﺕ ﻭ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩ ﻫﺎ ﺑﺎﻟﻘﻮﻩ ﻣﻬﻠﻚ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻱ ﻧﻴﺰ ﺗﻬﺪﻳﺪﻱ ﺩﺭﺑﺮ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ. ﺗﻬﺪﻳﺪ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻱ ﺍﺯ ﺩﻝ ﺗﻘﺪﻳﺮ ﺑﺮ ﻣﻲ ﺧﻴﺰﺩ. ﺧﻄﺮ ﺁﻧﺠﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﺁﺩﻣﻲ ﻧﺘﻮﺍﻧﺪ ﺑﺎ ﺗﻜﻴﻪ ﺑﺮ ﻣﺎﻫﻴﺖ ﻭﺟﻮﺩﻱ ﺧﻮﻳﺶ ﺑﻪ ﻣﻌﺎﺭﺿﻪ ﺟﻮﻳﻲ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻱ ﭘﺎﺳﺦ ﮔﻮﻳﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻋﻮﺽ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﺍﻣﺮﻱ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻳﻚ ﺑﺪﻝ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺗﻲ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻳﻚ ﺗﺤﺖﺍ ﻧﻀﺒﺎﻁ ﺩﺭﺁﻳﺪ"  . ﺍﮔﺮ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻛﻠﻲ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻱ ﺭﺍ ﺩﺍﻧﺶ ﻭ ﻣﻬﺎﺭﺕ ﻫﺎﻱ ﻻﺯﻡ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﺎﻻ ﻭ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﻛﻪ ﺣﺎﺻﻞ ﻗﺪﺭﺕ ﻓﻜﺮﻱ، ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻭ ﺗﺮﻛﻴﺐ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﺭ ﻃﺒﻴﻌﺖ ﺍﺳــﺖ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻧﻤﺎﻳﻴﻢ، ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺻﻮﺭﺕ ﻧﮕﺮﺵ ﻫﺎﻱ ﺳﻄﺤﻲ ﻛﻪ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻱ ﺭﺍ ﻣﻌﺎﺩﻝ ﺍﺑﺰﺍﺭ ﻭ ﺗﺠﻬﻴﺰﺍﺕ ﻣﻲ ﺩﺍﻧﺪ، ﻣﻮﺭﺩ ﺳﺆﺍﻝ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ؛ ﺯﻳﺮﺍ ﺍﺑﺰﺍﺭ ﺗﺠﺴﻢ ﻋﻴﻨﻲ ﻭ ﻣﺎﺩﻱ ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺷﻜﻞ ﻣﺎﺩﻱ ﻭ ﻋﻴﻨﻲ ﺟﻨﺒﻪ ﻧﺮﻡ ﺍﻓﺰﺍﺭﻱ ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﻭ ﻃﻲ ﻳﻚ ﻓﺮﺍﻳﻨﺪ ﺑﻪ ﺳﺨﺖ ﺍﻓﺰﺍﺭ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ.

ﻣﺆﻟﻔﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻱ ﻣﻮﻟﻔﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻱ ﺍﺟﺰﺍﻳﻲ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺴــﺘﻪ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻱ ﺭﺍ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ ﺩﻫﻨﺪ ﻭ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ :

ﺍﻧﺴﺎﻥ : ﺷﺎﻣﻞ ﻓﺮﺩ ﻭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻛﻪﺍ ﺯﺍ ﻧﺪﻳﺸﻪ ﺗﺎ ﻋﻠﻢ ﻭ ﻋﻤﻞﺍ ﻧﺴﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺑﺮ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﺩ. ﻃﺒﻴﻌﺖ : ﻣﻘﺼﻮﺩ ﺍﺯ ﻃﺒﻴﻌﺖ، ﻣﺤﻴﻂ ﭘﻴﺮﺍﻣﻮﻧﻲ ﺍﺳﺖ.

 ﺍﺑﺰﺍﺭ : ﺷــﺎﻣﻞ ﻭﺳﺎﻳﻠﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﻃﺒﻴﻌﺖ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﺩ.

 ﻣﺤﺼﻮﻝ : ﺻﻮﺭﺕ ﺟﺪﻳﺪﻱ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎﺩﻩ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﺁﻥ ﻇﺎﻫﺮ ﻣﻲ ﺷﻮﺩ. ﺍﮔﺮﭼﻪ ﺍﻳﻦ ﭼﻬﺎﺭ ﻣﻮﻟﻔﻪ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻡ ﻃﻮﻝ ﺣﻴﺎﺕ ﺑﺸﺮ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻭﻟﻲ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺟﺪﻳﺪ ﭼﻬﺮﻩ ﺍﻱ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﻧﺪ. ﻣﺸﺨﺼﺎﺕ ﺟﺪﻳﺪ ﺍﻳﻦ ﭼﻬﺎﺭ ﻣﻮﻟﻔﻪ ﺑﻪ ﭼﻴﺰﻱ ﻓﺮﺍﺗﺮ ﺍﺯ ﻳﻚ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺳﺎﺩﻩ ﻭ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺍﺭﺟﺎﻉ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ، ﺑﻪ ﻗﻮﺍﻧﻴﻨﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩ ﻋﻤﻞ ﻫﻴﭻ ﻛﺪﺍﻡ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﻗﺎﺑﻞ ﺟﺴﺘﺠﻮ ﻧﻴﺴﺖ. ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﺣﺎﻛﻢ ﺑﺮ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻳﻚ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﻣﻴﺎﻥ ﺗﻚ ﺗﻚ ﻣﻮﻟﻔﻪ ﻫﺎ ﻭﺍﺑﺴــﺘﻪ ﺑﺎﺷــﺪ ﺑﻪ ﻣﺎﻫﻴﺖ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻱ ﮔﺮﻩ ﺧﻮﺭﺩﻩ ﺍﺳﺖ. ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﻣﻨﺘﻘﺪﺍﻥ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻱ ﺍﻳﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺗﻬﺎﺟﻢ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻳﻚ ﺗﻌﺒﻴﺮ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ.

ﺩﺳﺖﻳﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻱ

ﺟﻮﺍﻣﻊ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ ﻧﺤﻮﻩ ﺩﺳﺖ ﻳﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻱ ﺑﻪ ﺳﻪ ﮔﺮﻭﻩ ﺫﻳﻞ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ :

 1-  ﺻﺎﺣﺒﺎﻥ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻱ ﺍﺑﺪﺍﻋﻲ ﻳﺎ ﺧﻼﻗﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﺸــﻮﺭﻫﺎ ﺑﺎ ﺗﻜﻴﻪ ﺑﺮ ﺩﻭ ﺑﺴــﺘﺮ ﻣﻬﻢ ﺑﻪ ﺗﻮﻟﻴــﺪ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻱ، ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻭ ﺗﺤﻤﻴﻞ ﺳــﻴﻄﺮﻩ ﻣﺮﺯﻫﺎﻱ ﺁﻥ ﻣﻲ ﭘﺮﺩﺍﺯﻧﺪ. ﺑﺴﺘﺮ ﺍﻭﻝ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭﻫﺎﻱ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ، ﺑﻪ ﻭﻳﮋﻩ ﺭﺍﻫﺒﺮﺩ ﻋﻠﻤﻲ ﺁﻧﺎﻥ ﺩﺭ ﺑﻌﺪ ﺗﺎﺭﻳﺨﻲ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﻭﻡ ﺑﺴﺘﺮ ﻣﺤﻜﻢ ﺍﻧﮕﻴﺰﺵ ﻫﺎﺳﺖ. ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺟﻮﺍﻣﻊ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻱ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭼﺸﻤﻪ ﺟﻮﺷﺎﻧﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺑﻄﻦ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻫﺎ ﻭ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ ﻋﻠﻤﻲ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﻲ ﺟﻮﺷﺪ. ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻳﻲ ﻧﻈﻴﺮ ﺁﻟﻤﺎﻥ، ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ، ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﻭ ﺍﻣﺮﻳﻜﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﮔﺮﻭﻩ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ.

 2- ﺻﺎﺣﺒﺎﻥ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻱﺍ ﻗﺘﺒﺎﺳﻲ ﺍﻳﻦ ﺟﻮﺍﻣﻊ ﺭﻳﺸﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻱ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﻱ ﺣﻘﻴﻘﻲ ﺁﻥ ﺩﺍﺭﺍ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎ ﺗﻜﻴﻪ ﺻﺮﻑ ﺑﺮ ﺍﻧﺘﻘﺎﻝ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻱ ﺑﻪ ﺷﻜﻠﻲ ﻣﻘﻠﺪﺍﻧﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﺑﺎ ﺳﻤﺎﺟﺖ ﺑﻪ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﺁﻥ ﻣﺒﺎﺩﺭﺕ ﻛﺮﺩﻧﺪ. ژﺍﭘﻦ ﻭ ﻛﺮﻩ ﺟﻨﻮﺑﻲ ﺍﺯ ﻣﺼﺎﺩﻳﻖ ﺑﺎﺭﺯ ﺍﻳﻦ ﻧﻮﻉ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ ﮔﺮﻭﻩ ﺩﻭﻡ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻱ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺩﻭ ﻣﺤﻮﺭ ﺣﺎﻛﻤﻴﺖ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﺯﺩﺍﻳﻲ ﻭ ﻧﻴﺎﺯ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﺑﻨﺎ ﻛﺮﺩﻧﺪ. ﻭﻟﻲ ﺩﺭ ﮔﺮﻭﻩ ﺍﻭﻝ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﻣﺤﻮﺭ ﻳﻚ ﻣﺤﻮﺭ ﻣﻬﻢ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺣﺎﻛﻤﻴﺖ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﻓﻠﺴﻔﻲ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺭﻳﺰﻱ ﻫﺎ ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﺁﻥ ﺑﻨﺎ ﻣﻲ ﺷﻮﺩ.

3- ﺻﺎﺣﺒﺎﻥ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻱ ﻏﻴﺮﻣﻮﻟﺪ (ﻭﺍﺭﺩﺍﺗﻲ)

 ﺑﺮﻭﺯ ﺻﻨﻌﺖ ﺍﺯ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻫﺎﻱ ﺍﺳﺎﺳــﻲ ً ﺩﺭ ﺟﻮﺍﻣﻌﻰ ﺑﺎ ﺻﻨﻌﺖ ﻭﺍﺭﺩﺍﺗﻲ ﺍﺻﻮﻻ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﻭ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻭ ﺳﻴﺎﺳﻲ، ﺭﻗﺎﺑﺖ ﻫﺎﻱ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﻭ ﻳﺎ ﻧﻮﻋﻲ ﺗﻔﻨﻦ ﻭ ﺗﻨﻮﻉ ﻃﻠﺒﻲ ﺳﻴﺎﺳﺘﻤﺪﺍﺭﺍﻥ ﺁﻧﻬﺎ ﺷﻜﻞ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ. ﺑﺮ ﺧﻼﻑ ﺟﻮﺍﻣﻊ ﮔﺮﻭﻩ ﺍﻭﻝ ﻭ ﺩﻭﻡ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻱ ﭘﺬﻳﺮﻱ ﺍﺯ ﺍﺳــﺎﺱ ﺑﺎ ﻣﺸﻜﻞ ﻣﻮﺍﺟﻪ  ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻱ ﺑﻴﮕﺎﻧﻪ ﺍﻧﺪ، ﻳﺎ ﺑﻪ ًﺍﺳﺖ. ﻳﻌﻨﻲ ﺁﺣﺎﺩ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺎ ﺗﻜﻨﻴﻚ، ﺍﺑﺪﺍﻉ ﻭ ﺍﺻﻮﻻ ﻧﻮﻋﻲ ﺑﺪﺑﻴﻨﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺩﭼﺎﺭﻧﺪ ﻭ ﻳﺎ ﺑﻲ ﺗﻔﺎﻭﺕ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻲ ﺣﻴﺮﺍﻧﻲ ﻭ ﺳــﺮﮔﺮﺩﺍﻧﻲ ﺩﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺭﻳﺰﻱ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻱ ﺩﺍﻣﻦ ﺯﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻋﻘﺐ ﻣﺎﻧﺪﮔﻲ ﺭﺍ ﺗﺸﺪﻳﺪ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ. ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺎﺭﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺻﺎﺩﻕ ﺍﺳﺖ.

ﺗﻨﮕﻨﺎﻫﺎﻯ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻯ ﻣﻌﻤﺎﺭﻯ

 ﺑﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﺩﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪﻱ ﺳﻌﻲ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻣﻮﺍﻧﻊ ﻭ ﺗﻨﮕﻨﺎﻫﺎﻱ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻱ ﻣﻌﻤﺎﺭﻱ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻱ ﻭﺍﺭﺩﺍﺗﻲ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺷﻮﺩ. ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺍﻧﻊ ﺩﺭ ﺳﻪ ﺑﺨﺶ ﺯﻳﺮ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺑﻨﺪﻱ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ :

 1- ﺭﻳﺸﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﺎﺭﻳﺨﻲ ﻋﻘﺐ ﻣﺎﻧﺪﮔﻲ ﻋﻠﻢ ﻭ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻱ

 2- ﻣﻮﺍﻧﻊ ﺑﺴﺘﺮﻱ ﺩﺭ ﺭﺷﺪ ﻋﻠﻢ ﻭ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻱ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺍﻧﻊ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﺭﻳﺸﻪ ﻫﺎﻱ ﻋﻤﻴﻖ ﺗﺎﺭﻳﺨﻲ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺍﻣﺮﻭﺯﻩ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻦ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻣﻬﻢ ﺍﺳﺖ، ﺑﻪ ﺷﺮﺡ ﺯﻳﺮ ﺍﺳﺖ :

• ﺷﻜﺎﻑ ﻋﻤﻴﻖ ﺑﻴﻦ ﻋﻠﻢ ﻭ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻱ
• ﻋﺪﻡ ﺣﺎﻛﻤﻴﺖ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺻﺮﻓﻪ ﺟﻮﻳﻲ ﺑﻪ ﻭﻳﮋﻩ ﺩﺭ ﺑﺨﺶ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻱ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥ
• ﻋﺪﻡ ﺗﻄﺒﻴﻖ ﺳﻴﺎﺳــﺖ ﻫﺎﻱ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺑﺨﺶ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥ ﺑﺎ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﻋﻠﻮﻡ ﻭ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻱ
• ﺑﻲ ﺗﻮﺟﻬﻲ ﺑﻪ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻱ ﭘﺬﻳﺮﻱ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ
• ﺑﻲ ﺗﻮﺟﻬﻲ ﺑﻪ ﺧﻼﻗﻴﺖ ﻫﺎﻱ ﺑﻮﻣﻲ ﻭ ﻣﺤﻠﻲ ﺑﻪ ﻭﻳﮋﻩ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩ ﻓﻦ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥ
• ﺿﻌﻒ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺭﻳﺰﻱ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺍﻧﺴﺎﻧﻲ ﺁﻣﻮﺯﺵ

 3- ﻣﻮﺍﻧﻊ ﺩﺭﻭﻧﻲ ﺑﺨﺶ ﺻﻨﻌﺖ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺷﺪ، ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﻣﻮﺍﻧﻌﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺭﻳﺸﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﺎﺭﻳﺨﻲ ً ﻫﻤﺎﻥ ﻃﻮﺭ ﻛﻪ ﻗﺒﻼ ﻭ ﺑﺴــﺘﺮ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺑﺎﺯ ﻣﻲ ﮔﺮﺩﺩ، ﺑﺨﺸــﻲ ﺍﺯ ﻣﻮﺍﻧﻊ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ ﻳﻚ ﻣﻮﺟﻮﺩﻳﺖ ﺷﻜﻞ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭﺍﺭﺩﺍﺗﻲ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺑﺨﺶ ﺻﻨﻌﺖ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﻣﻲ ﺷﻮﺩ. ﻣﺸﻜﻼﺕ ﺍﺻﻠﻲ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺑﻪ ﺷﺮﺡ ﺯﻳﺮ ﺍﺳﺖ :

ﻋﺪﻡ ﺑﺎﺯﺷﻨﺎﺳــﻲ ﻧﻴﺎﺯﻫﺎﻱ ﻭﺍﻗﻌﻲ ﺍﺯ ﻧﻴﺎﺯﻫﺎﻱ ﻛﺎﺫﺏ ﺩﺭ ﺻﻨﻌﺖ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥ:

ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻱ ﻣﻌﻤﺎﺭﻱ ﻭ ﺻﻨﻌﺖ ﺳــﺎﺧﺘﻤﺎﻥ ﺩﺭ ﻛﺸــﻮﺭ ﻣﺎ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻋﺪﻡ ﻭﺟﻮﺩ ﺧﻼﻗﻴﺖ ﻭ ﺍﺑﺪﺍﻉ، ﺑﻴﺸــﺘﺮ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺟﻬﺖ ﺩﻫﻲ ﻛﺸــﻮﺭﻫﺎﻱ ﺧﺎﺭﺟﻲ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺑﺴــﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻱ ﻫﺎﻱ ﻭﺍﺭﺩﺍﺗﻲ ﻫﻴﭽﮕﻮﻧﻪ ﻣﻄﺎﺑﻘﺘﻲ ﺑﺎ ﻧﻴﺎﺯﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻧﺪﺍﺭﺩ.

• ﻋﺪﻡ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﻳﺎﺑﻲ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎﻱ ﺻﻨﻔﻲ
• ﻭﺟﻮﺩ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﻣﺘﻌﺪﺩ ﺩﺭ ﺑﺨﺶ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ
• ﻋﺪﻡ ﻭﺟﻮﺩ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺳﺎﻣﺎﻧﻪ ﺍﻱ ﻭ ﻛﺎﺭﺁﻣﺪ ﻣﻴﺎﻥ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻱ ﻭ ﺁﻣﻮﺯﺵ
• ﻋﺪﻡ ﺣﺎﻛﻤﻴﺖ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻛﺎﺭ ﮔﺮﻭﻫﻲ

ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﻛﻨﻮﻧﻲ ﻛﺸﻮﺭ ﺍﺯ ﺑﻌﺪ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻱ ﺩﺭ ﺍﺑﺘﺪﺍﻱ ﻗﺮﻥ ﺑﻴﺴﺖ ﻭ ﻳﻜﻢ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﻋﻼﺋﻢ ﺑﺎﻟﻴﻨﻲ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﻓﻦ ﺁﻓﺮﻳﻨﻲ  ﻣﺸﻬﻮﺩ ﺍﺳﺖ، ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻳﻚ ﺗﺤﻮﻝ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ ﺩﺭ ﺑﺨﺶ ﻣﻌﻤﺎﺭﻱ ﻭ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥ ﻻﺯﻡ ﺍﺳﺖ ﻣﺮﺍﺣﻞ ﻭ ﺍﺑﻌﺎﺩ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺨﺶ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥ ﻭ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﺻﻞ ﺍﺯ ﺗﻐﻴﻴﺮ ًﻛﺎﻣﻼ ﻫﺮ ﻋﺎﻣﻞ ﻳﺎ ﻫﺮ ﻋﻨﺼﺮ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﻗﺖ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺮﺭﺳــﻲ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩ ﻭ ﺳــﻌﻲ ﻛﺮﺩ ﺑﺎ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻳﻚ ﺍﻟﮕﻮﻱ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺑﻪ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﺍﺯ ﺭﻭﻧﺪ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻭ ﭘﺬﻳﺮﺵ ﻳﻚ ﺗﻜﻨﻴﻚ ﺩﺭ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﻭ ﺷﺮﺍﻳﻂ، ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺗﺤﻘﻖ ﻣﻮﻓﻖ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﻧﻤﻮﺩ. ﺑﺮﺍﻱ ﻧﻴﻞ ﺑﻪ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﺩﺭ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻱ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺩﺭ ﻣﻌﻤﺎﺭﻱ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺫﻛﺮ ﻭ ﺗﺄﻛﻴﺪ ﻧﻜﺎﺕ ﺯﻳﺮ ﺿﺮﻭﺭﻱ ﺍﺳﺖ :

 ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻱ ﻳﺎ ﺭﻭﺵ ﺳﺎﺧﺖ ﻳﻚ ﭘﺪﻳﺪﻩ ﺍﺗﻔﺎﻗﻲ ﻭ ﺩﻟﺨﻮﺍﻩ ﻧﻴﺴﺖ، ﺑﻠﻜﻪ ﻳﻚ ﻋﻠﻢ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻧﻴﺎﺯ ﺑﻪ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺩﻗﻴﻖ ﺍﺯ ﺍﺑﺰﺍﺭ، ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻭ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﺩﺍﻧﺶ ﺧﺎﺹ ﺩﺍﺭﺩ. ﺑﺎ ﺟﻮﺍﻧﺐ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺩﺍﻧﺶ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻱ ﺁﺷﻨﺎ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﻲ ﺻﺤﻴﺢ ﻧﻴﺎﺯ ﺑﻪ ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ ﺑﻪ ﮔﺮﻭﻩ ﻛﺎﺭﻱ ﻫﺮ ﻣﻬﻨﺪﺱ ﻣﻌﻤﺎﺭ ﻳﺎ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥ، ﻫﺮﭼﻨﺪ ﺑﺎ ﺗﺠﺮﺑﻪ، ﻟﺰﻭﻣﺎ ﻣﺘﺸﻜﻞ ﺍﺯ ﻣﺘﺨﺼﺼﻴﻦ ﺫﻱ ﺭﺑﻂ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺩ. ﻳﻚ ﺭﻭﺵ ﺳﺎﺧﺖ ﻳﺎ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻱ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺭﺍ ﺍﻳﺠﺎﺏ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺕ ﻋﺪﻡ ﺩﻗﺖ ﻭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺍﺟﺰﺍء ﺩﻗﻴﻖ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻲ، ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻭ ﻣﺎﺷﻴﻦ ﺁﻻﺕ ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ ﻟﺰﻭﻣﺎ ﺳﻨﺠﺶ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎﻋﺚ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻭ ﺯﻣﺎﻥ ﻣﺮﺍﺣﻞ ﺳﺎﺧﺖ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ. ﻫﻴﭻ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ. ﺍﻳﻦ ﺩﺭﺣﺎﻟﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻮﺩﺟﻪ ﺩﺭﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪﻩ ً 4- ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﻛﻢ ﺗﻮﺟﻬﻲ ﺑﻪ ﺑﺨﺶ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻱ ﻣﻌﻤﺎﺭﻱ، ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷﺪﻩ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻛﻢ ﻭ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻭ ﺗﻬﻴﻪ ﻧﻘﺸﻪ ﻫﺎ ﻭ ﺍﺟﺮﺍﻱ ﭘﺮﻭژﻩ ﻫﺎ ﺻﺪﻫﺎ ﻣﻴﻠﻴﺎﺭﺩ ﺍﺳﺖ.