شایع ترین حادثه کار بین کارگران ساختمانی چیست ؟

شایع‌ترین حادثه کار بین کارگران ساختمانی چیست؟

هم اکنون ۷۰ درصد از حوادث ناشی از کار که در پروژه‌های ساختمانی اتفاق می‌افتد مربوط به سقوط از ارتفاع است که بخش عمده‌ای از آن مربوط به کارگران «آرماتور بند» و «قالب بند» است که متاسفانه درصد زیادی از آن منجر به مرگ و میر نیروی کار می‌شود.

برپا کردن داربست، دارای شرایط و دستورالعمل های خاص خود می باشد. شرایط و دستورالعمل ها، شامل شرایط تجهیزات داربست بند،شرایط پرسنل و دستورالعمل ایمنی خاص داربست بند می باشد. كه با رعایت این اصول علاوه بر برپا نمودن یك داربست مناسب، ایمنی اپراتور داربست بند و کارگرانی كه برروی داریست کار می کنند به طور كامل برقرار می شود.

نیروی انسانی

افراد داربست بند باید از نظر جسمانی و روانی دارای سلامتی كامل باشند. با انجام معاینات قبل از استخدام و دوره ای می توان از این امر اطمینان حاصل نمود:
 

1. دارای بیماریهای صرع، سرگیجه، فشار خون و مشكلات تنفسی نباشد.
2. قدرت بالاروی از شیب های تند، عبور از گذرگاه های مرتفع را دارا باشد.

تحلیل حادثه

به طور کلی از 15 تا 20 درصد آسیب های ناشی از داربست مربوط به نصب و جمع کردن داربست است. در این زمینه معمول ترین مسئله فراهم نمودن سکوی کاری مناسب برای کارگر در موقع نصب و برپایی داربست است. مسئله بعدی شامل اجزای داربست نظیر اتصالات می باشد. این نقص موجب عدم ثبات داربست یا بی ثباتی داربست می شود، شاید این نقص موجب واژگونی یا فروریختن داربست نشود اما منجر به آن می شود که داربست نوسان و حرکت پیدا کند. این بیشتر زمانی رخ می دهد که فقط یک یا دو تخته روی سکوی کار باشد یا اینکه میله های حفاظتی وجود نداشته باشند و در طی نصب و برداشت داربست این مسئله عادی است.

برای پیشگیری از خطر ریزش و سقوط داربست حتما از متریال مناسب استفاده نمایید. مهار Brace را بکار ببرید و لوله‌های داربست را محکم و خوب ببندید. محل استقرار داربست باید سفت و محکم باشد. داربست باید به سازه اصلی (ساختمان، استراکچر و..) بسته شود.

Brace لوله‌های مهاری هستند که به صورت اریب وضربدری بسته می‌شوند و ساختمان داربست را محکم نگه می‌‌دارند.

مواردی که در کار با داربست باید به آنها توجه کرد
داربست بایستی توسط فرد ماهر و مجرب برپا و مرتب بازدید شود.

• قبل از شروع کار تمامی افرادی که با داربست کار می‌کنند (داربست بند و ...) باید در کلاس‌های آموزشی شرکت نمایند و پس از گذراندن کلاس و قبولی در آزمون تئوری و عملی مجاز هستند که کار خود را شروع نمایند.
• استفاده از لوازم حفاظت فردی نظیر کفش ایمنی، کلاه، دستکش، لباس کار راحت (نه گشاد ونه تنگ)، کمربند ایمنی ضروری است.
• قبل از هر چیز فرد باید نحوه استفاده درست از كمربند ایمنی را فرا گیرد. در ارتفاع 2 متر به بالا باید از کمربند ایمنی safety harness استفاده کرد.
• در نگهداری از بست‌ها، لوله‌ها، رابط‌ها و ... باید دقت کافی مبذول شود.
• هیچ قطعه‌ای از داربست نباید از بالا به پایین پرتاب شود.
• تمامی بست‌ها و گیره‌ها برای دوام بیشتر بهتر است در یک ظرف محتوی روغن و گازوییل نگهداری شوند.
• از بکار بردن قطعات معیوب، شکسته وخم شده باید بشدت پرهیز شود.

کمربند ایمنی
 

• قبل از شروع کار باید تمامی قسمت‌های کمربند شامل سگگ، کارابین تسمه‌ها و سایر ضمایم بررسی شود تا مشکلی نداشته باشد
• از آلوده کردن کمربند به رنگ، روغن و ضربه شدید و کشیدن آن خودداری کنید.
• در ناحیه ران پا کمربند بایستی بدرستی و محکم قرارگیرد که در هنگام سقوط کمترین ضربه به بدن بویژه ناحیه بین دو ران وارد آید. فاصله مناسب بین جناغ سینه و کمربند باید به اندازه یک کف دست باز ‌باشد.
• در بالای سازه‌های فلزی بهتر آن است که کمربند را به طـناب نجات و یا جای محکم دیگر ببندید.
• در جاهایی که امکان استفاده از طناب نجات وجود ندارد در داخل سبد حمل نفر man basket کمربند خود را به قلاب جرثقیل ببندید.

نکته: استفاده از safety belt منسوخ شده زیرا در هنگام سقوط افراد ضربه شدیدی به کمر وارد می‌کند که می‌تواند موجب آسیب شدید به نخاع و کمر شود. استفاده از full body harness توصیه می‌شود چون از چند جهت بدن را در برمی‌گیرد (ران پا، کمر، سینه وشانه) و فشار وارده به بدن در چند نقطه پخش می‌شود که این خود از شدت عوارض می‌کاهد.

بالا رفتن و پایین آمدن از داربست

تقریباٌ 15 درصد آسیب های ناشی از داربست زمانی رخ می دهد که کارگران در حال بالا رفتن و پایین آمدن از داربست هستند. بالا رفتن و پایین آمدن از چهارچوب داربست یک امر شایع است اما پیامد ناخوشایند آن آسیب های فراوان و مرگ و میر است. بالا رفتن و پایین آمدن از تیرک های مهار داربست علل بعدی حوادث می باشد. برای غلبه بر این مسئله باید نردبان های مناسبی فراهم کرد.

فاصله بین پله ها 25- 30 سانتیمتر بوده و عرض ورودی پله‌ها بین 60- 120 سانتیمتر می‌باشد.

عدم تخته پوشی

بخشهای اضافی الوارها که از سکوی کاری و میله های عرضی حمایتی خارج شده اند ،باید توسط حفاظهای مناسب ،به گونه ای از سکوی کاری جدا شوند که امکان رفتن افراد بر روی آنها نباشد.مسئله مهم دیگر طول تخته های خارج از جایگاه است که هر الوار نباید بیشتر از 45 سانتی متر از میله های عرضی حمایتی زیرین خارج شود (کمتر از این مقدار موقعی که کارگر روی بخش آویزان ایستاده است، سبب می شود که تخته به سمت بالا بیاید و واژگون شود. و اگر طول آن کمتر از 45 سانتی متر باشد منجر به لغزش و سر خوردن تخته روی تکیه گاه می شود.)

موارد مهم در داربست‌بندی

• پایه‌های عمودی داربست یا همان لوله‌های استاندارد نقش مهمی در استحکام داربست دارند که حداکثر فاصله آنها از هم معمولا 2 متر می‌باشد.
• داربست خوب داربستی است که شما تمامی پایه‌های استاندارد آن را در یک خط مستقیم مشاهده کنید.
• بست‌های با زاویه قائم، برای اتصال لوله‌های داربست در حالت عمود بکار می‌روند. اکثر بار قابل قبول برای این بست‌ها 3/6 کیلو نیوتن می‌باشد.
• لجر لوله‌های افقی هستند که برای استوار ماندن لوله‌های عمودی برای تحمل بهتر بکار می‌رود؛ همچنین برای جلوگیری از خم شدن لوله‌های افقی (ترانزوم) هم بکار می‌رود.
• بست‌های PUT LOG COUPLER یا بست تخته برای اتصال ترانزوم و لجر بکار برده می‌شوند.
• حداقل بار ایمن برای این بست‌ها 0/53 کیلو نیوتن می‌باشد.
• ترانزوم، لوله استاندارد بیرونی را به استاندارد درونی نصب می‌کند. این لوله از عرض لجر عبور کرده و محل کار را می‌سازد.
• تخته داربست با طول کمتر از 5/1 متر حداقل به 2 میله ساپورت زیری نیاز دارد ولی برای طول‌های بیشتراز 5/1 متر حداقل به 3 میله ساپورت نیاز دارد.

• یک سکوی مناسب می‌بایست در هر متر مربع بین 150 - 250 کیلوگرم وزن را تحمل نماید.

• استفاده از قطعات معیوب و یا شکسته، خمیده و خراب در داربست ممنوع است.

فونداسیون داربست

زمین زیر داربست باید مقاومت کافی داشته باشد و خاک آن نیز باید كوبیده شده باشد.
از BASE&SOLE PLATE برای زیر داربست استفاده شود.

اتیكت

برای این که کاربر بداند که داربست از لحاظ ایمنی مورد تایید است یا خیر، از اتیكت استفاده می‌شود.

اگر داربست از لحاظ ایمنی مورد تایید نباشد اتیكت قرمز نصب می‌شود. کار کردن روی داربستی که اتیكت قرمز دارد مجاز نیست. بهتر است ابتدای محل ورود داربستی که اتیكت قرمز دارد با نوار خطر بسته شود.